Op dinsdag 23 november 2021 had ik een telefoongesprek met Alexander Brands. Hij is penningmeester van het College van Kerkrentmeesters van de Protestantse Gemeente Groningen. Het gesprek ging over de begroting voor 2022, die u vindt op de website van de PGG.

Wat vindt u opvallende dingen op deze begroting?

"Allereerst zijn we ervan uitgegaan dat de verhuur van kerkgebouwen weer hetzelfde zal zijn als vóór de coronamaatregelen. Er is een aantal kerkgebouwen die normaal gesproken veel verhuurd worden, waardoor er inkomsten zijn om de gebouwkosten te dekken. Toen wij in september begonnen met het opstellen van deze begroting waren de vooruitzichten gunstig. Inmiddels zijn de coronaverhalen wel weer anders.

“Dan is er de verhuur van De Fontein. Die wordt verbouwd, er komt een huisarts bij in. Dat levert stabiele inkomsten op en er wordt gekeken naar samenwerking met de huisarts, bijvoorbeeld in ouderenzorg of bij eenzaamheid. De Fontein wordt dit voorjaar verbouwd, dus we denken dat we na de zomer ook de huuropbrengsten daarvan kunnen meerekenen. Verder is ds. Marga Baas van De Fontein met emeritaat gegaan, en daar is de oplossing gevonden dat Ruth Pruis extra is gaan werken en dat een aantal predikanten van andere wijken daar ook ondersteunt en meedenkt. Dus het is in de begroting meegenomen dat er een aantal kostenposten is verschoven. We hadden vorig jaar ruimte gemaakt voor wat projecten om een beetje te innoveren en daar hebben we ook nu weer ruimte voor gemaakt. We zijn inmiddels al een poosje bezig met een beleidsplan, waarin we positief naar de toekomst kijken. We zijn nadrukkelijk aan het kijken naar wat we als kerk voor de stad willen betekenen, en daar is in de begroting ruimte voor.”

Dat sluit aan bij mijn volgende vraag: het is zo dat er steeds minder binnenkomt in de meeste kerken, dat is natuurlijk een beetje gegeneraliseerd, maar hoe staan de kerken in Groningen er nu (financieel) voor?

“De kosten zijn elk jaar iets meer dan de inkomsten. Gelukkig is het zo dat er af en toe wel een schenking komt. Afgelopen jaar is er bijvoorbeeld iemand overleden die een nalatenschap aan de kerk gegeven heeft. Dat soort dingen bieden ruimte. Maar waar we nu mee bezig zijn is kijken of kostenposten die jaarlijks terugkeren meer door de opbrengst van kerken gedekt kunnen worden, en dat je met extra geld dat je krijgt meer kunt doen voor de dingen die we allemaal belangrijk vinden, bijvoorbeeld ons richten op jongeren en op verbinding met de stad. Dat zijn dingen die je niet van vandaag op morgen geregeld hebt, maar we zijn samen met alle kerkenraden wel bezig om het op die manier vorm te geven.”

Er is dus de wil om in de toekomst te investeren. Maar hebben we daar de ruimte voor?

“De begroting die je hier ziet is alleen voor het komende jaar. Die begroting eindigt met een min. Maar we hebben ook nog middelen uit het verleden die we niet eerder hebben uitgegeven. Dus we hebben vermogen over, waardoor we ook keuzes kunnen maken op dat gebied. Het is helemaal niet zo dat de kerk volgend jaar gaat omvallen gelukkig, maar we moeten wel verstandige keuzes maken voor de toekomst. Het is niet zo dat alles maar mogelijk is. Maar er is wel meer mogelijk omdat er nog vermogen is.”

Dat is geruststellend. Wat ik interessant vind, is dat er een verschuiving is op deze begroting ten opzichte van daarvoor wat betreft de vrijwillige bijdragen, die hoger worden ingeschat dan eerder, en de bijdragen van de collecten, die lager worden ingeschat. Hoe zijn jullie bij deze inschatting gekomen?

“We hebben nagedacht over de bijdrages. Daarvan was de trend dat die elk jaar met € 20.000,- afnamen. Maar het afgelopen jaar namen die minder af. We hebben geanalyseerd hoe dat kan. Zijn er meer bijdrages per lid? Er zijn in elk geval niet veel nieuwe leden bijgekomen waardoor er meer bijdrages kunnen zijn. Maar de inschatting was dat als deze trend zich doorzet, we minder daling verwachten dan voorheen. En qua collecteopbrengst zie je dat bij de tweede collecte in de dienst, die voor het stedelijk kerkenwerk, minder wordt gegeven dan we hopen, dus we dachten: Laten we dat maar niet te hoog inschatten.”

Wat is voor een kerkganger zoals ik, die niet veel verstand heeft van financiën, het meest relevante om uit deze begroting te halen voor het komende jaar volgens u?

“De begroting is een financiële vertaling van het beleid van het komende jaar. Doordat de meeste kosten vast zijn, verandert het beeld langzaam. We zijn samen bezig met het uitwerken van het beleidskader. Dat is een overleg vanuit alle wijken en gemeenten, en zo willen we handen en voeten geven aan dat beleid. Ik denk dat ik dat overleg over de lange termijn interessanter zou vinden, omdat daar de echte veranderingen gaan komen. We zijn bijvoorbeeld aan het nadenken wat we willen gaan doen als er straks meer predikanten met emeritaat gaan. We doen nu ook veel in onze eigen wijken, maar we willen graag meer dingen samendoen. We lopen allemaal tegen dezelfde problemen aan, en we hebben allemaal de ambitie om relevant te zijn voor de stad. Dus ik denk dat daar uiteindelijk de veranderingen uit gaan komen die voor kerkleden relevant zijn. Wat je uit deze begroting kunt halen, is dat er wel veranderingen zijn, maar dat er ook veel juist stabiel blijft en doorgaat. En dat als je het belangrijk vindt, je aan de kerk kan bijdragen. Als mensen bijdragen, geeft dat ons meer ruimte om bepaalde keuzes te maken.”

Ja dat begrijp ik. Hartelijk bedankt voor dit gesprek! Hopelijk treffen we elkaar ook eens in gesprek over het bredere beleidskader.

“Dat zou mooi zijn!”

De begroting van de PGG en van haar Diaconie zijn te vinden op de vernieuwde website van de PGG: www.protestantsegemeentegroningen.nl. U kunt beide begrotingen op verzoek ook inzien op het Kerkelijk Bureau. Stuur daarvoor een e-mail naar info@protestantsegemeentegroningen.nl of bel 050-318 36 36 voor een afspraak.

De Diaconie in 2022: investeren in vernieuwing en samenwerking

De Diaconie investeert in de jaren tot 2025 flink in vernieuwing. In de begroting is hiervoor een post opgenomen van € 136.500,-, vanuit het bestemmingsfonds voor vernieuwing. Hieruit worden onder meer de diaconaal predikant en de diaconaal kerkelijk werker betaald. Voor Diaconie in Stad is € 20.000,- gereserveerd. Zie voor de inhoud van deze vernieuwende diaconale benadering het artikel op pagina . Net als in 2021 verdubbelt de diaconie de opbrengst van door te zenden collectes en giften. Hiervoor is € 40.000,- opgenomen.

 De Diaconie zoekt het komende jaar weer de samenwerking voor diaconaal-missionair werk in Stad, via onder meer het Diaconaal Platform en Missie 050. Ook krijgt de samenwerking met sociaal ondernemer Simon Kooistra van Salmagundi in 2022 verder vorm. De Diaconie zal Salmagundi een hypotheek verstrekken voor de aanschaf van zijn bedrijfspand. Mogelijk komt er in dit pand ook een pioniersplek rond Diaconie in Stad.