Prinsjesdag 2021: de mens als rentmeester

In de jaren tachtig van de vorige eeuw kwam het begrip ‘rentmeesterschap’ in vele kerkelijke gemeentes op tafel te liggen. God heeft ons de zorg voor Zijn schepping toevertrouwd. In enkele parabels van Jezus horen we dit doorklinken, zoals in de gelijkenis van de pachters of in die van de talenten. Toen vanuit de synode en door allerlei milieugroepen aandacht gevraagd werd voor de toekomst van de aarde, kwam men als vanzelf op dit woord uit.

Dr. Simon W. Bijl
Bij de Tijd16
Zeeschildpad verstrikt in afval. Foto: NOAA PIFSC, CC BY 2.0

Tijdens discussieavonden kwamen diverse onderwerpen aan de orde die hiermee te maken hadden. Het kon er soms best fel aan toegaan, want sommigen voelden zich in hun bedrijf of beroep in het bijzonder aangesproken. Dat gaf spanningen, maar op veel plaatsen wist men elkaar te vinden in het uitspreken van gezamenlijke zorg en verantwoordelijkheid voor het voortbestaan van onze planeet en wat daar leeft in velerlei vormen. Het besef groeide dat wij als mensen rentmeesters en geen eigenaren van de geschapen werkelijkheid zijn. Maar de tijd ging verder en ons milieu werd en wordt niet beter. Het rentmeester-zijn raakte steeds meer in de vergetelheid.

Samenhangend met het milieuprobleem is de temperatuurstijging op aarde een bron van zorg. Als oorzaak wordt daarbij vooral gewezen op de invloed van ons menselijk handelen. In deze eeuw ligt dit probleem op tafel bij politici en andere beleidsmakers. Kunnen de kerken van nu, in een geseculariseerde samenleving, weer een rol gaan spelen bij het bespreekbaar maken van onderwerpen die samenhangen met de veranderingen van het klimaat op aarde? De gevolgen hiervan voor de mensheid zijn enorm en zullen niet alleen de enkele landen treffen, maar de totale wereldbevolking. Rentmeesters, die nalaten hun verantwoordelijkheid te nemen, maken er een puinhoop van.

Deze maand maakt de regering op Prinsjesdag de plannen voor het komende jaar bekend. Ook een demissionair kabinet zal met de Tweede Kamer indringend moeten overleggen over de uitvoering van voornemens om het tij te keren. Uitstel zal grote gevolgen hebben. Eerste kleine stapjes zijn gezet en de urgentie lijkt door een deel van de samenleving ingezien, gelet op de massale demonstraties van alweer even geleden. Maar ook mensen die zich zorgen maken over de toekomst van hun bedrijven, lieten zich horen en zien. Want er moet veel gaan veranderen als de maatregelen om het leven op aarde te beschermen, doorgaan. Samen zullen we manieren moeten vinden om de toekomst veiliger en beter te maken en daarvoor zullen offers van ons allen worden gevraagd.

Een nieuwe levensstijl is nodig. Met verbazing ziet men veel mensen weer in het vliegtuig stappen, hoort men van de plannen voor het circuit van Zandvoort, midden in een beschermd natuurgebied en merkt men dat mensen nog steeds en te vaak te hard rijden. Zomaar enkele recente voorbeelden. Belangrijk is, dat we niet altijd naar anderen wijzen, maar vooral zelf het goede voorbeeld geven, zoals rentmeesters betaamt.

Het nieuwe seizoen gaat beginnen. Allerlei activiteiten kunnen gestart worden in de kerkelijke gemeentes. Laat in ieder geval dit onderwerp weer de aandacht krijgen, die het verdient. Hierbij zijn we allemaal mensen met verantwoordelijkheid jegens onze Schepper en medemensen, oud en jong.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief