“Het nieuws loslaten is een luxe voor vredestijd.” Het was niet de meest indrukwekkende zin uit het interview dat ik deze week had met een vrouw die uit Oekraïne gevlucht is. Het is wel de zin die het meest in mijn hoofd is blijven hangen. Want ik herken het zo. Af en toe doe ik het nieuws uit. Te veel oorlog, te veel ellende. Het is niet goed voor me om er altijd mee bezig te zijn. Het maakte me bang en bozig en tast mijn veerkracht aan.
Maar ik heb ook ooit het nieuws gevolgd om informatie te krijgen over iemand die belangrijk voor me was. Ik ken de angst waarmee je ’s ochtends de telefoon opendoet uit de tijd dat mijn vriends uitstel van executie net verliep. Florida heeft terwijl ik dit schrijf voor volgende week weer een executie gepland staan en de gouverneur lijkt er zin in te hebben.
Hij heeft politieke ambities. Hij wil de volgende republikeinse president zijn en moet het dus in de voorverkiezingen tegen Trump opnemen. Dus wil hij meer doodstraf, verbiedt hij een lesprogramma over Afro-Amerikaanse geschiedenis, jaagt op transgenders (meisjes die willen sporten op de middelbare school moeten nu bewijs aanleveren van hun menstruatiecyclus). Hij verbiedt alle boeken die ‘woke zijn’ op scholen en heeft net de helft van een progressief universiteitsbestuur naar huis gestuurd zodat de universiteit christelijk-conservatief kan worden. Op het bezitten van ‘woke’ boeken staat nu gevangenisstraf voor docenten en bibliothecarissen, dus de meeste scholen in Florida hebben voor de zekerheid maar helemaal geen boeken meer in de bibliotheek staan.
Toen ik van de week de Rachel Maddow Show luisterde als podcast, nadat ik een paar weken had overgeslagen omdat ik het nieuws even niet verdroeg, noemde ze Florida in één lijn met Rusland, Hongarije, de Filipijnen en de nieuwe lijn in Israël. Autoritarisme is in opkomst en het is gevaarlijk en het is om moedeloos van te worden.
Dat word ik ook en u vast ook. En er zijn zo veel andere dingen. Zulke mooie en goede dingen, die ook belangrijk zijn. Het is langer licht, de lente zingt in mijn ziel en ik had u daar makkelijk over kunnen vertellen in dit stukje.
Maar er was nog een stukje van ons gesprek dat in mijn hoofd rondspookt: “Als we aan Russische vrienden en familie proberen te vertellen wat ons overkomt, horen we dat we bevrijd worden… Dat is zo moeilijk om te begrijpen, want hun kinderen sterven ook in die oorlog.”
En daarom leest u hier niet over mijn lentekriebels of mijn veertigdagenplannen maar over naar, moedeloos en deprimerend nieuws. Want autoritarisme is in opkomst en mensen die de macht willen om hem te niet meer af te staan verbieden boeken, wijzen een willekeurige vijand aan en proberen de pers monddood te maken zodat wij het nieuws niet meer lezen. Want informatie is macht.
Dus misschien is het niet lezen van het nieuws niet eens een luxe voor vredestijd, maar een luxe die we ons gewoon maar zo af en toe moeten gunnen. Voor een week of twee in de vakantie of zo. Want een kritisch oog houden op wat er in de wereld gebeurt, zorgt er misschien voor dat we in vrede kunnen blijven leven!
