Pelgrimeren met Dag Hammarskjöld

Een jaar of dertig geleden ontdekte ik het dagboek van Dag Hammarskjöld, ‘Merkstenen’ genaamd. Sindsdien is dat bijzondere boek altijd binnen mijn handbereik geweest. De teksten, gedachten en citaten die Hammarskjöld gedurende zijn leven heeft geformuleerd als merkstenen op zijn innerlijke weg, vormden voor mij (en voor velen met mij) weer merkstenen op mijn eigen levensweg. Het dagboek is een intrigerende bron van inspiratie, moeilijk te doorgronden maar zo vol van innerlijke kracht en stilte.

Jolanda Tuma, geestelijk verzorger
Kerk en Samenleving11
Foto: Jolanda Tuma

Dag Hammarskjöld was een Zweedse diplomaat die van 1953 tot 1961 secretaris-generaal van de Verenigde Naties was. Vanwege die functie en de manier waarop hij die rol heeft vervuld was hij in die jaren een publiek zeer bekend persoon. De schok was dan ook groot toen in de nacht van 17 op 18 september 1961 het vliegtuig, waarin hij met een aantal medewerkers onderweg was, verongelukte en niemand de crash overleefde. Vanwege zijn grote verdienste en zijn onvermoeibare inspanning voor wereldvrede, ontving Dag Hammarskjöld in 1961 postuum de nobelprijs voor de vrede.

Kerk en Samenleving11 - Dag Hammarskjöld
Dag Hammarskjöld in ‘Dag Hammarskjöld – En minnesbok’. Malmö 1961 (onbekende fotograaf)

Dagboek
Na zijn dood werd in zijn appartement in New York een getypt manuscript gevonden dat een dagboek bleek te zijn. Dit dagboek werd uitgegeven in het Zweeds en vervolgens in veel andere talen. Het dagboek wierp een onvermoed licht op zijn bestaan, een diep spiritueel mens kwam via zijn woorden tevoorschijn en plaatste zijn optreden als secretaris-generaal voor de VN als ambassadeur van wereldvrede in een bijzonder licht.

Naar Lapland
Ongeveer tien jaar geleden trof ik op een conferentie, genaamd ‘24 uur met Dag Hammarskjöld’ de toenmalige aartsbisschop van de Oud-Katholieke Kerk, Joris Vercammen. Hij had kort daarvoor een pelgrimstocht gelopen langs zeven ‘merkstenen’ in Zweeds Lapland, in de omgeving waar Dag Hammarskjöld zelf in zijn leven vaak had rondgetrokken op zoek naar rust, stilte en inspiratie in zijn zo drukke bestaan. Op die conferentie wist ik het zeker: er komt een dag dat ook ik die tocht ga lopen. Het duurde nog heel wat jaren, maar in augustus 2023 was het dan zover en trok ik samen met onze oudste dochter naar het hoge noorden om die 110 kilometer lange route te gaan lopen met rugzak en tent.

Het werd een prachtige tocht door de ongerepte natuur van Zweeds Lapland, waar we op onze route elke dag een kei tegenkwamen waarin een tekst uit het dagboek van Hammarskjöld was gebeiteld, zoals bijvoorbeeld die heel bekende tekst ‘De langste weg is de weg naar binnen’. De teksten stonden in het Zweeds en het Samisch geschreven op de stenen.

Een verhaal
We liepen elke dag zo’n twaalf tot twintig kilometer, dronken water uit de rivier, sliepen in een tentje en lieten steeds meer los. De stilte was intens en de natuur werkelijk magnifiek. Na afloop realiseerde ik me dat deze tocht een mooi thema zou kunnen zijn voor een verhaal, en zo ben ik gaan schrijven. Het werd een verhaal waarin ik iets vertel over de ervaringen onderweg, het lopen met mijn dochter, de teksten onderweg, de kou en de kracht van de zon wanneer die na dagen van grijstinten weer door de wolken heen brak.

Leven met teksten
Maar bovenal werd het een verhaal waarin ik reflecteer op het leven aan de hand van teksten ontleend aan het dagboek van Hammarskjöld. Het verhaal werd een boekje en kreeg de titel ‘Bij iedere stap minder gebonden’. Die woorden zijn afkomstig uit het dagboek Merkstenen maar staan ook symbool voor de tocht die we liepen. Een Pelgrimage die diepe indruk heeft gemaakt en steeds meer raakte aan wat werkelijk van belang is in het leven.

Bron
Ik heb ervoor gekozen om het boekje uit te geven, niet alleen om het verhaal van de pelgrimage te delen, maar ook om aandacht te geven aan het gedachtegoed van Dag Hammarskjöld, die vanuit een diepe bron van spiritualiteit zich in totale overgave heeft ingezet voor vrede in de wereld. Zijn woorden zijn niet makkelijk te doorgronden, maar voor wie de tijd neemt en zich wil verdiepen in mystieke teksten vormt het dagboek van Dag Hammarskjöld een rijke bron van inspiratie. Met mijn bescheiden boekje hoop ik mensen te motiveren kennis te nemen van deze bijzondere man wiens leven zo in het teken stond van dienstbaarheid aan de mensheid.

Het boekje Bij iedere stap minder gebonden (115 pagina’s en voorzien van enkele foto’s) is verkrijgbaar via www.pinne.nl. De prijs (excl. verzendkosten) bedraagt € 14,95. Ik wens u een mooie reis!

voorpagina nummer 11.JPG

Editie 11 - 2024

Lees meer Bekijk pagina

Schrijf je in voor de nieuwsbrief