Een moment van bezinning
Op zaterdag 12 maart vond een door de gemeente Groningen georganiseerde solidariteitsbijeenkomst voor Oekraïne plaats in de Martinikerk. Een paar honderd mensen bezochten deze speciale bijeenkomst, waaronder de commissaris van de Koning René Paas, burgemeester Koen Schuiling van de gemeente Groningen en de Oekraïense ambassadeur Maksym Kononenko. Naast nog een paar burgemeesters, wethouders en Stadjers, waren er ook Oekraïners aanwezig, waarvan sommigen hier al veel langer woonden en sommigen pas net aangekomen waren.
Koen Schuiling noemde deze oorlog een aanval op democratische waarden en normen in Europa. Behalve toespraken was er muziek en werd een gedicht voorgedragen. Na een minuut stilte voor de mensen in de Oekraïne zette het grote orgel het Oekraïense volkslied in. Dat bezorgde menigeen kippenvel en bij anderen kwamen de tranen. In het koor bestond de mogelijkheid om je even in alle rust terug te trekken, te bidden en een kaars aan te steken.
Alice Henkel
Een kleine man
Weer een kleine man
Die over lijken gaat
Zijn droom van het leven,
meer lief gekregen,
dan het leven zelf,
…gerimpelde baboeshka’s op straat.
De eer was weg,
het Kremlin uit de gratie
de dorst groeide
naar een heilige Russische natie
Deze kleine man, deze tsaar 2.0, deze ridder, redder van het volk
deze voor het leven benoemde prins op het witte paard,
zet in zijn blote bast moedertje Rusland
trots weer op de kaart
O HEER behoed ons voor de woelingen
Van mensen zoals hij met heilige bedoelingen
Het gelijk aan zijn kant
Steekt rustig de graanschuur van de wereld in brand.
Waar kinderoffers worden gebracht,
is de afschuwwekkende Moloch aan de macht.
Waar een broedervolk wordt bespot en veracht,
Daar kom je Kain tegen,
meedogenloos bloedvergietend
met brute kracht.
Verwoesting en waanzin blijken te groot voor woorden in een gebed
Ik kom niet verder dan een hakkelend ‘Heer ontferm U’
De Geest zet mijn woorden in de wacht,
Een woord is snel te veel
Zucht maar met mij mee, zegt de Geest,
Gods stille Kracht.
Zuchtend schoten mij woorden te binnen
van een Nederlandse dichter
betekenisvolle en rake zinnen:
Opstanding
Zeggen ze dat Hij is opgestaan
waarom is de wereld dan dezelfde,
lijdt Hij zelf dan nog in al de zijnen,
sterft Hij dagelijks nog duizend doden,
altijd door zoals het immers is?
Weegt het lijden deze korte tijd
ook niet op tegen de heerlijkheid
die eens komen zal, is duizend jaar
als de dag van gisteren, als een droom,
altijd duurt die boze droom nog voort,
roept het bloed van Abel van de aarde,
wordt de stem in Rama weer gehoord,
altijd weer hetzelfde, Rachel weent
om haar kinderen die niet meer zijn.
En daar blijft mijn ongeloof bij staan,
dat ik net als Thomas twijfel,
enkel in zijn wonden Hem herken.
– J.W. Schulte Nordholt
Ds. Pieter Versloot, Stadspredikant
Helpen
Wilt u iets doen voor Oekraïne? Aan initiatieven geen gebrek, maar let erop dat niet elke actie even effectief is.
- Diaconaal consulent Christiaan Dekker gaf voor de classispredikant van Groningen en Drenthe een aantal tips aan wie wil helpen: www.classisgroningendrenthe.nl/oekraine-bericht-van-de-classispredikant
- Missie050 werkt in Groningen Stad samen met de gemeente om hulpacties te stroomlijnen: www.missie050.nl/voor-oekraine
- De gemeente Groningen heeft alle informatie over vluchtelingenhulp verzameld op haar website: https://gemeente.groningen.nl/vluchtelingen-oekraine
Kerkelijke gegevens van Oekraïne
Ongeveer zeventig procent van de Oekraïense bevolking noemt zich christelijk. Er is een brede schakering aan kerkgenootschappen waaronder de Grieks-Katholieke Kerk en meerdere protestantse en evangelische gemeenschappen. Dominant zijn de Orthodoxe Kerken. Het land kent ook joodse en islamitische gemeenschappen.
De Oekraïens-Orthodoxe kerken die van oudsher vielen onder het Moskou-patriarchaat hebben zich voor het grootste deel van Moskou afgescheiden en zich geconstitueerd als de Oekraïens-Orthodoxe Kerk-Kievpatriarchaat. Sinds 2018 is deze kerk binnen de wereldwijde familie van Orthodoxe Kerken erkend door het oecumenisch patriarchaat van Constantinopel (de oude christelijke naam van Istanboel). De minderheid van de Oekraïens-orthodoxe kerken zijn het Moskou-patriarchaat trouw gebleven. Wel spreekt deze minderheid zich uit voor de territoriale integriteit en de soevereiniteit van de staat Oekraïne en hoopt te kunnen bijdragen aan verzoening en vrede in de oorlog tussen de beide landen.
Voor de Russisch-Orthodoxe Kerk is Kiev een ongelooflijk belangrijke plek omdat het patriarchaat van de Kerk hier was gevestigd voor het naar Moskou werd verplaatst. Kerkelijke gebouwen in de oude binnenstad van Kiev herinneren aan deze geschiedenis en de band van de Kerk met Kiev is dan ook nog heel sterk. Het zou voor de Russen een beweegreden kunnen zijn de oude stad niet te vernietigen.
Pieter Bootsma
