De zondeval
Rond de kansel van Kimswerd I

Een heel bijzondere kansel is te vinden in de Laurentiuskerk van Kimswerd, een dorpje vlak bij de Friese havenstad Harlingen. Die houten preekstoel uit het jaar 1695 heeft vijf panelen en op elk daarvan is een Bijbels verhaal afgebeeld. Vandaag gaat het over het eerste paneel.

Tonko Ufkes
Houten broek18 - 1 De zondeval
De zondeval. Foto’s: Jan Bos

‘Adam en Eva door de slange verlyt overtreden Godts gebodt’

Het eerste paneel op de kansel van Kimswerd verwijst naar het begin van de Bijbel, naar de eerste mensen. Eigenlijk hebben die beide eerste mensen in Genesis 3 nog geen naam – dat komt later, na het verdrijven uit de Hof van Eden – maar tegelijk kloppen de namen misschien toch, want de vrouw heeft de verboden vrucht al geplukt. En dat staat ook op de tekstband onderaan de houtsnede: Adam en Eva door de slange verlyt overtreden Godts gebodt.’

De man en de vrouw staan aan weerskanten van de boom, de boom van kennis van goed en kwaad die midden in de Hof van Eden staat. Door die boom slingert een slang, geen stiekem slangetje maar een enorme slang; duidelijk zichtbaar voor het kerkvolk van Kimswerd en duidelijk voor ons: het kwaad ligt op de loer, zelfs midden in het paradijs. Op dit eerste paneel wordt het verbond tussen de HEER en de eerste mensen verbroken. Tegelijk breekt ook het verbond tussen die eerste twee mensen.

Jammer genoeg kennen wij mensen het verhaal uit Genesis 3 maar al te goed, want wij kennen de breuk tussen de HEER en ons en wij kennen de breuk tussen mensen onderling. Het verbond wordt verbroken door de mensen: die twee ‘overtreden Godts gebodt.’ Verbijsterd geven de eerste mensen elkaar de schuld, zodat het verbond dubbel verbroken wordt.

Het is een lastig verhaal, lastig om op deze manier de Bijbel te beginnen, om de geschiedenis van ons mensen zo te beginnen, het is haast niet te geloven… Op de kansel van Kimswerd is het wel een bijzonder begin, want nog, nog eventjes bestaat het verbond tussen de HEER en de mensen, tussen de beide mensen.

Trouwens, de mensen ‘overtreden Godts gebodt,’ het verbond wordt niet door de HEER verbroken. En achter Adam (de naam betekent mens = man en vrouw), zijn daar achter zijn benen een leeuw en een kalf te zien? Misschien is hier het eerste begin van een nieuwe wereld al zichtbaar, waar leeuw en kalf samen weiden, waar leeuw en rund samen stro eten en waar een kind speelt bij het hol van een slang.

Houten broek18 - 1 tekstband
Voorkant nummer 18.JPG

Editie 18 - 2023

Lees meer Bekijk pagina

Schrijf je in voor de nieuwsbrief