HEER,

Het is allemaal wel leuk met dat verbergen of verstoppen
en ik begrijp ook wel dat ik leeg moet zijn
om U te ontvangen

Maar ik ben bang
niet alleen voor leegte
Een teken zou nu wel kunnen toch 

Of is ieder verantwoordelijk
U weet toch dat we dat niet kunnen 

Heer Help!

(geschreven in 2020)

Uit: Roelof Jonker, Dingsigheidjes

Dit gedicht is een gebed, tenminste, zo lees ik het. Een weerbarstig, opstandig gebed waarin de dichter om een teken van leven vraagt van de Heer. De eerste regel gaat meteen los: ‘Allemaal goed en aardig maar waar bent U? Hou eens op met u te verstoppen…’. Ik lees het als een echo van passages uit de Bijbel waarin de discipelen vragen om een wonder, omstanders Jezus vragen om van het kruis te komen, Thomas vraagt om Jezus’ wond te voelen.

De tweede regel laat zien dat de ik de theorie van het geloven best wel begrijp – je leegmaken – maar dat dit zo makkelijk nog niet is. In de volgende strofe komt voor mij de wezenlijke erkenning van ons menselijk onvermogen naar voren: ik ben bang. Het is de centrale regel in dit gedicht. Voor leegte, maar ook voor de rest. De dichter vult dat niet in, maar ik lees levensangst erin, of doodsangst. De dichter zoekt houvast: een teken zou wel kunnen toch?

Of toch niet? Moeten we het allemaal helemaal zelf uitzoeken, is het ieder voor zich en is God er niet voor ons? Voor de dichter is dat een gotspe: dat kunnen we toch niet. De laatste regel is het eigenlijke gebed: Heer Help, korter kan bijna niet.

Het bijzondere en dubbele van dit gedicht zit hem voor mij in het aanroepen en ter verantwoording roepen van de voor de dichter verborgen God. En dat juist het ‘recept’ voor het vinden van God, het je leegmaken, angst oproept, waarbij de ziel het hardst een zichtbaar teken, een zichtbare God nodig heeft. Een teken dat er niet is… En laat nu net daarin, in die god-verlatenheid, het gebed geboren worden.

Roelof Jonker is lid van de kerkgemeente Damsterboord. Deze bundel Dingsigheidjes bevat gedichten en foto’s van eigen hand: landschap, natuurlyriek, maar in wezen religieus. Het is mooi vormgegeven door zijn neef, Gert-Jan Jonker. De titel kun je lezen als ‘kleinigheden’, maar het is ook wel een ‘dingetje’. Dingsig betekent ook wrevelig, licht ontstemd, en ik ben zo vrij in de titel zoiets als ‘wreveltjes’ te lezen. Roelof heeft enkele van deze gedichten voorgedragen of gebeden in bijzondere diensten in de Stefanuskerk. Zo heeft hij bijvoorbeeld het indrukwekkende Kindergebed voorgedragen bij de avondwake in de Stefanuskerk op 16 december 2020 voor de kinderen van Moria. De gedichten zijn niet ‘moeilijk’ maar eenvoudig van vorm – des te mooier dat de beste gedichten toch gelaagd zijn. Ik, die Roelof slechts oppervlakkig ken, zie hem hieruit oprijzen.

Nieuwgierig geworden naar deze bundel? U kunt hem kopen bij Riemer of Godert Walter. Een klein deel van de opbrengst is bestemd voor de desbetreffende boekhandel, de rest van de opbrengst gaat naar INLIA.

Reinder de Jager